• 
• 
• 
• 

Astım Nedir?

Astım hava yollarının çevresel etkenlere karşı aşırı duyarlı olmasıdır.  Hava yollarında ve hava yollarını döşeyen mukoza denilen zarda şişme söz konusudur. Bu şişme, zaman zaman hava akımını engelleyerek solunum sıkıntısına neden olur. Bu dönemlere astım nöbetleri denir.

Astım Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Hava yollarının daralması ile nefes almayı güçleştiren ve ataklar halinde yaşam boyu devam eden astım, dünyada 300 milyon kişiyi etkiliyor. Astım ataklarını kontrol altına alabilmek için tetikleyici etkenlerden korunmak gerekiyor. Memorial Ataşehir Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü Uzmanları astım hakkında bilgi verdi.

Ülkemizde her 100 yetişkinden 7’sinde, her 100 çocuktan 15’inde görülen astım hastalığı, genetik ve çevresel tetikleyicilerin birleşik hareketi sonucu ortaya çıkmaktadır. Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen astım hastalığında, tetikleyici faktörlerden uzak durulur ve verilen ilaçlar düzgün kullanılırsa, şikayetler çok kolay kontrol altında tutulur ve ataklar önlenebilir. Böylece solunum yetmezliğine giden süreç de engellenmiş olur.

KOAH Belirtileri Nelerdir?

Öksürük ve balgam çıkarma ilk ortaya çıkan şikayetlerdir. 

KOAH hastalarının çoğunda ilk belirti öksürüktür; nefes darlığı ile birlikte olabilir. 
Sigara içenler, hafif başlayıp zamanla yaşamlarının bir parçası olan öksürüğü önemsemez ve sigara öksürüğü sanırlar. 
Sabahları ve kış aylarında yakınmalar daha sık ve şiddetlidir. 
Başlangıçta yakınmaların önemsenmemesi hastalığa erken tanı konmasını geciktirir. 

Öksürükle birlikte balgam çıkarma sabahları daha fazladır. Balgam genelde sümüksü ve beyaz renklidir.
Balgam miktarının artması, renginin sarı veya yeşil renge dönüşmesi solunum yollarında mikrobik bir iltihabın olduğunun göstergesidir. 

Nefes darlığı, özellikle hareket sırasında ortaya çıkar ve yıllar içinde yavaş yavaş artar 
Nefes darlığı başlangıçta hızlı yürürken ya da merdiven/yokuş çıkarken ortaya çıkarken yıllar içinde giyinme, konuşma, hatta istirahat halinde bile hissedilir hale gelir. 
Hastalık zaman içinde ilerledikçe hafif alışveriş poşetini taşıma, hatta yıkanma gibi günlük aktiviteler bile yapılamaz hale gelebilir. 
Zaman içinde göğüs kafesi genişler ve bir fıçı şeklini alabilir. Nefes alındığında, kaburga aralıkları içeri doğru çekilir ve hasta nefesini dudaklarını büzerek vermeye çalışır. 

Zaman içinde yorgunluk, halsizlik ve depresyon gibi şikayetler de ortaya çıkabilir. 
İleri dönemlerde kanın yeterince oksijenlenememesi sonucunda parmak uçları, dil, dudaklar ve kulak memeleri mavi-mor renk alır. 
Ağır hastalarda kandaki karbondioksitin atılamamasına bağlı olarak uykuya eğilim artar. 

KOAH’lı hastalarda nefes alıp vermeyle ilgili sorunların tıbbi müdahale gerektirecek kadar arttığı dönemler KOAH alevlenmesi olarak adlandırılır. 
KOAH hastalarında yılda yaklaşık 1-4 kez alevlenme görülebilir. Alevlenme sırasında nefes darlığı, öksürük ve balgam miktarı artar. Bu tür şikâyetler ortaya çıktığında gecikmeden doktora başvurulmalıdır.
KOAH alevlenmelerinin %70-75’inden bakteriyel enfeksiyonlar sorumludur; geri kalan %25-30’undan ise virüsler sorumludur. 
KOAH hastalarının doktor gözetiminde her yıl Eylül-Ekim aylarında grip aşısı ve 5-10 yılda bir pnömoni (zatüre) aşısı yaptırmaları önerilir. 

KOAH gelişmesinde rol oynayan çeşitli faktörler vardır.

Hastaların büyük çoğunluğunda KOAH gelişmesinin nedeni uzun süreli sigara kullanımıdır. Sigara içme süresi uzadıkça KOAH gelişme riski de artar. Sigara içen astımlı hastalarda da KOAH oluşma riski daha yüksektir. 
Pipo, nargile, puro içmek ve pasif olarak tütün dumanına maruz kalmak da KOAH’a neden olabilir. 
Sigara içmeyen kişilerin, özellikle de çocukların, sigara içilen ortamlarda dumana maruz kalması, ileri yaşlarda astım ve KOAH başta olmak üzere solunum sistemi hastalıklarının daha fazla görülmesine neden olur. 
Sigara dumanı hava yollarında iltihabi reaksiyon oluşturmasının dışında akciğerdeki hava keseciklerinin yapısını da bozar. Sonuçta kana oksijen geçişi bozulur ve hastalığın ileri dönemlerinde kandaki oksijen miktarı azalır. 
KOAH erkeklerde daha sık görülmekle birlikte, son yıllarda sigara kullanımının artması nedeniyle kadınlarda da daha fazla oluşmaktadır. 

Hava kirliliği hem KOAH oluşumuna hem de atak sıklığının artmasına neden olabilir. 
Evlerde ısınma ve yemek pişirme amacıyla kullanılan çeşitli bitkisel, hayvansal kaynaklı yakıtlar, özellikle de kırsal kesimde kullanılan tezek, KOAH gelişiminde rol oynayabilir. 

İş ortamında kimyasal maddelere ve tozlara maruz kalma

Çalışma ortamında uzun süre maruz kalınan kimyasal dumanlar, buharlar ve tozlar KOAH gelişmesine yol açabilir. 
Kömür ve metal işçilerinde, ulaşım sektöründe çalışanlarda, odun işçilerinde, kâğıt imalatında çalışanlarda ve çimento, tahıl ve tekstil işçilerinde KOAH görülme olasılığı daha fazladır. Bu iş alanlarında çalışanlar sigara da içiyorlarsa, hastalığın ortaya çıkma olasılığı çok yükselmektedir.